نمونه‌هایی از بومی‌سازی اسامی خاص در متن کتیبۀ بیستون

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار فرهنگ و زبان‌های باستانی دانشگاه علامه طباطبایی

2 کارشناس ارشد فرهنگ و زبان‌های باستانی

چکیده

بومی‌سازی یکی از شیوه‌های ترجمه است که نظریه­پردازانی چون ونوتی، برای توصیف روش‌های مشترک در ترجمه، در فرهنگ انگلیسی ـ آمریکایی ابداع کرده­اند. بدین‌صورت که مترجم یک روش روان و شفاف اقتباس می‌کند تا از خارجی‌بودن متن خارجی برای خوانندگان زبان مقصد بکاهد. مقصود از بومی‌سازی در تحقیق حاضر، بررسی فرآیندهای واجی و تا حدی واژشناسی (صرف) اسامی خاص، در زبان عیلامی، اکّدی و یونانی است. البته به سبب آشنایی ذهنی خوانندة امروز، تاحدی فارسی نو را هم بررسی می­کنیم. اسامی خاص درون کتیبه به عنوان داده یا مصداق­های اصلی تحت فرآیندهای بومی­سازی قرار گرفته و در هریک از زبان­های مذکور بررسی شده­اند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که نظام واجی هر زبانی خاص خودش است و این فرآیند از زبانی به زبان دیگر فرق می­کند. ممکن است زبانی فاقد واجی باشد، درنتیجه نزدیک­ترین واج را به‌جای واج مورد نظر به کار می­برد

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Samples of domestication of proper names in Bisotun inscription

نویسندگان [English]

  • Owrang Izadi 1
  • Elnāz Negāresh 2
چکیده [English]

This study aims at surveying and describing the process of domestication of proper names in Bisotun inscription. Domestication is among the translation strategies that the theorists like Venuti invented it to describe the common translation techniques in the context of British-American culture. Based on this approach, a translator takes a transparent and fluent style to minimize the foreign trace of the text for target language readers. In this research, domestication means examining phonological and to some extent morphological (inflectional) aspects of proper names in Elamite, Akkadian, Greek and new Persian. Proper names of Bisotun inscription as the main data were undergone domestication processes and they were examined in each of the above-mentioned languages. The results showed that each language has its specific phonological system and they differ from one another. Some languages may lack certain phonemes. Thus, they would be replaced by the most similar phonemes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Domestication
  • Proper Names
  • Greek Language
  • Elamite Language
  • Akkadian Language
امیرخسروی، ا. 1388. «پژوهشی بر نام‌های باستانی». فصلنامة جمعیت، (67 و 68): 19-55.
باقری، م. 1386. تاریخ زبان فارسی، تهران: ‌ابن‌سینا.
باطنی، م. ر. 1374. مسائلزبان‌شناسی نوین، تهران: آگاه.
کخ، م. 1376. از زبان داریوش، ترجمة پرویز رجبی. تهران: دانشگاه تهران.
لوکوک، پ. 1386. کتیبه‌های هخامنشی، ترجمۀ نازیلا خلخالی. تهران: فرزان روز.
Buck, c .1910 . Introduction to the study of the Greek dialects. university of chicago.
Edwin lee . 1917. Historical grammar of the Ancient Persian language, American book company.
Gray, L.H (1899. Certain parallel Developments on pāli and New Persian phonology. Journal of the American oriental Society .vol.20, pp.229-243.
Gelb, I.J .1961. old Akkadian writing And Grammar. The university of Chicago press, Chicago, Illinois.
Kent, R.G. 1953. Old Persian, New Haven, American oriental society.
Khaikjan, M .1998. The elamite language. Roma.
Lecoq, p. 1997. Les inscriptions de la perse Achemenide. Gallimard.
Schmitt, R. 1997. Thyodnnamenbei den Achaimeniden. beitrage, zur Namenforschung, Neue Folge, pp, 422-425.
Souter, A. 1917. Pocket lexican to the Greek New Testament, Oxford at the clarendon press.
Stolper, M.  2004.  Encyclopedia of the words ancient language. Cambridge.
Stonecipher, A. 1918. Graeco-persian names, American book company.
Tavernier, J.  2007.  Iranica in the Achaemenid period, Leuven-paris-Dudley, Ma, orientalia Lovaniensia Analecta.
Venuti, L. 1995. The translator's invisibility: As history of translation. Routledge.
Yang, w. (2010), "brief study on domestication and foreignization in translation", Journal of language Teaching and research, vol 1. No. 1. pp. 77-80.
Zachario, ph. (2011), Reading & pronouncing bibilical Greek, Historical evidence of Authentic sounds, Greek Language & Linguistics.