توضیح منشور اخلاقی

منشور اخلاقی این مجله بر مبنای رهنمون‌های ارائه‌شده توسط کمیتۀ اخلاق انتشار طراحی شده‌است و از همۀ شرکت‌کنندگان انتظار می‌رود به اصول اخلاقی مذکور پایبند باشند. بدیهی است هرگونه سرقت علمی یا سایر رفتارهای غیراخلاقی منجر به حذف مقاله از فرایند داوری خواهد شد. این منشور برای تعیین وظایف و تعهدات نویسندگان، سردبیران و داوران تنظیم شده است:

سردبیران

• پذیرش مقاله‌ها

سردبیر مجله مسئول تصمیم‌گیری نهایی در پذیرش یا رد مقاله‌های ارسالی است و این امر با کمک هیئت تحریریه و با رعایت مسائل مربوط به حق کپی‌برداری، سرقت علمی و همچنین صلاح‌دید داوران و ویراستاران انجام می‌گیرد.

• عدالت

قضاوت سردبیر دربارۀ مقاله‌ها صرفاً براساس شایستگی علمی است. بنابراین، طرفداری یا کینه‌توزی شخصی یا در نظر گرفتن ملیت، جنسیت، مذهب و مسائل قومی، نژادی و سیاسی نباید ملاک رد و قبول مقاله‌ها به حساب ‌آید.

• محرمانه بودن‌

سردبیر و هیئت تحریریه نباید اطلاعات مربوط به مقاله را جز برای داوران، نویسندگان و ویراستاران افشا کنند.

• عدم افشا و استفادۀ شخصی

آن بخش از مطالب مقاله‌های ارسالی که منتشر نشده‌اند نباید در پژوهش شخصی سردبیر و یا هیئت تحریریه، بدون کسب رضایت مکتوب نویسنده استفاده شوند. اطلاعات و یا ایده‌های محرمانه که از طریق ارزیابی مقاله‌ها کسب شده‌اند لازم است به‌طور محرمانه حفظ شوند و برای منافع شخصی استفاده نشوند.

داوران
• پذیرش مقاله‌ها

داوران به سردبیر و اعضای هیئت تحریریه در تصمیم‌گیری برای پذیرش یا رد مقاله کمک می‌کنند و از طریق ارسال اصلاحیه به نویسندگان در ارتقای مقالۀ آن‌ها سهیم می‌شوند.

• حق امتناع و عدم پذیرش

امتناع و رد درخواست ارزیابی یک مقاله گاه ضروری به نظر می‌رسد. داوری که احساس عدم صلاحیت کافی در داوری مقالۀ پژوهشی می‌کند، لازم است از ارزیابی مقاله پرهیز کند.

• محرمانه بودن

داوران باید به محرمانه‌بودن فرایند ارزیابی احترام بگذارند و نباید اطلاعات مربوط به مقاله را بدون اجازۀ مکتوب نویسنده در اختیار شخصی غیر از سردبیر بگذارند.

• نداشتن سوگیری

داوران باید مقاله‌ها را به‌طور عینی، بی‌طرف و عادلانه ارزیابی کنند و از جهت‌گیری‌های شخصی در توصیه‌ها و قضاوت‌های خود اجتناب کنند.

• منابع

داوران موظف‌اند منابعی را که نویسنده به آنها ارجاع داده است شناسایی و بررسی کنند. هرگونه نتیجه‌گیری یا بحثی که پیش از این مطرح شده باشد باید همراه با منبع ذکر شود. همچنین داوران موظف‌اند در صورت مشاهدۀ هر گونه شباهت یا هم‌پوشانی بین اثر ارسالی و مقاله‌ای دیگر، مراتب را به سردبیر اطلاع دهند.

• تضاد منافع

داوران نباید از اطلاعات یا ایده‌هایی که در فرایند ارزیابی به دست آورده‌اند، برای منافع شخصی استفاده کنند. همچنین لازم است از ارزیابی مقاله‌هایی که از نظر آن‌ها مشمول تضاد منافع اعم از منافع مشترک مالی، سازمانی، شخصی و یا هرگونه ارتباط یا پیوندهای دیگر با شرکت‌ها، نهادها یا افراد مرتبط با مقاله‌هاست، پرهیز کنند.

نویسندگان

• گزارش یافته‌ها‌

نویسنده، مسئول نهایی محتوای کل مقاله ارسالی است. نویسندگان متعهد هستند یافته‌های خود را به‌طور کامل گزارش کنند و در ارائۀ یافته‌ها و تفسیر آن‌ها دقت ویژه داشته باشند. مقاله باید حاوی جزئیات و منابع کافی باشد؛ به نحوی که امکان دسترسی سایر پژوهشگران به مجموعه اطلاعات یکسان برای تکرار پژوهش وجود داشته باشد.

• سرقت علمی

نویسندۀ مقاله باید اطمینان حاصل کند که همۀ مطالب مذکور در مقاله، حاصل پژوهش وی است و منشأ و اصالت هر یک از مجموعه اطلاعات به کار گرفته را مشخص کند.

• اصالت

مقاله باید کاری جدید و اصیل باشد. نویسنده نمی‌تواند مقاله‌ای را که کل یا بخشی از آن در جای دیگری در حال بررسی است و یا قبلاً به مجله یا کنفرانس دیگری ارسال شده‌است، به این مجله بفرستد.

• تشکر و قدردانی

نویسندگان باید به اثرهایی که در شکل‌گیری پژوهش آن مؤثر بوده‌اند، اشاره کنند و قدردانی نمایند.

• تألیف اثر

همۀ نویسندگان مذکور در مقاله باید در کار پژوهش مساعدت و همکاری جدی داشته باشند و در قبال یافته‌ها پاسخگو باشند. اعتبار و امتیاز نویسندگی یا تألیف باید به نسبت مساعدت‌های بخش‌های مختلف تسهیم شود. نویسندگان لازم است مسئولیت و اعتبار کار را تقبل کنند. نویسندۀ مسئول که مقاله را به مجله ارسال می‌کند باید یک نسخه یا پیش‌نویس مقاله را به همۀ نویسندگان مشترک و همکار ارسال و رضایت آن‌ها را در ارسال مقاله به مجله و انتشار آن کسب کند.

• تضاد منافع

نویسندگان موظف‌اند هر گونه تضاد منافعی را که بر نتیجۀ پژوهش و یا تفسیر یافته‌های آن تأثیرگذار بوده است، مطرح و منابع مالی حامی پژوهش خود را ذکر کنند.

• دقت

اگر نویسنده‌ای متوجه اشتباه یا بی‌دقتی مهمی در اثر خود شود، موظف است مراتب را به‌سرعت به سردبیر مجله اطلاع دهد و در فرآیند بازبینی و اصلاح مقاله همکاری کند.

← این نشریه با احترام به قانون‌های اخلاق در نشریات تابع قانون‌های کمیتۀ اخلاق در انتشار COPE است و از آیین‌نامۀ اجرایی قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در آثار علمی پیروی می‌کند.