تداخل نحوی دوزبانه‌های تالشی-فارسی و فارسی-تالشی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه گیلان

2 دانشیار زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه گیلان

3 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه گیلان

چکیده

بررسی برخورد زبانی و کشف انواع تداخل در میان دوزبانه­ها به ما کمک می­کند تا مشکلات و موانع آموزشی را شناسایی کنیم و به راه‌حل‌های علمی برای ایجاد و اجرای آموزش درست و به‌دور از تبعیض در میان گروه­های قومی متفاوت با یک‌ زبان رسمی دست­ یابیم. هدف این پژوهش، بررسی تداخل‌های نحوی فارسی و تالشی در میان دوزبانه‌های تالشی- فارسی، و فارسی- تالشی براساس تجزیه و تحلیل مقابله‌ای است. به­علاوه، انواع تداخل‌ها، عوامل مؤثر بر رخداد آنها، و نیز نقش جنسیت در بروز این پدیده تبیین می­شود. جامعة آماری این پژوهش بیست دوزبانۀ فارسی- تالشی، و بیست دوزبانۀ تالشی- فارسیِ هشت تا بیست ساله از دو جنسیت است که به روش نمونه­گیری در دسترس از روستای تالشی‌زبان عنبران در استان اردبیل و مهاجران دوزبانة تالشی روستای عنبران در غرب استان تهران، شهرک آزادشهر و شهر قدس انتخاب شده­اند. ابزار این پژوهش، پرسشنامه‌ای حاوی پنجاه جملة فارسی و به همین شمار معادل تالشی آنها بوده‌است. داده‌های این پژوهش پس از گردآوری، آوانویسی و گلاس‌نویسی شده‌اند. نتایج پژوهش نشان داد که جنسیت در ایجاد تداخل نحوی تأثیر معناداری ندارد. دوزبانه‌های دو گروه بیشتر تداخل­ها را از زبان نخست به زبان دوم انجام داده­اند و میزان تداخل در میان دوزبانه­های فارسی-تالشی بیشتر از تالشی- فارسی است.
 

کلیدواژه‌ها


البرزی، پ، رئیسی، ر. 1388. «بررسی سیر تحول زبان‌شناسی مقابله‌ای»، نقد زبان و ادبیات خارجی، (2): 3 (پیاپی 61/2): 55- 73. 
اهرن، ل. 1396. زبان زنده، درآمدی بر انسان‌شناسی زبان‌شناختی، ترجمۀ ر مقدم کیا، تهران: سمت.
خانبابازاده، ک. 1393. «تأثیر حالت ارگتیو زبان تالشی بر فراگیری زبان فارسی»، مجموعۀ مقالات نهمین همایش زبان‌شناسی ایران، ج1، به کوشش م دبیرمقدم، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی: 469- 478.
ـــــــــــــــــ  1395. خطاهای نحوی تالشی‌زبان‌ها در فارسی معیار، تهران: اندیشمندان کسرا.
داوری، ش، نغزگوی کهن، م. 1396. «حالت غیرفاعلی در تالشی: موردی از هم‌آیندی حالت، چندمعنایی و دستوری‌شدگی»، زبان فارسی و گویش‌های ایرانی، (2): 1(پیاپی3): 65- 97.
رضایتی‌کیشه‌خاله، م. 1384. «ارگتیو در گویش تالشی»، زبانشناسی، (20)1(پیاپی39): 113- 126.
ـــــــــــــــــ. 1386. زبان تالشی، توصیف گویش مرکزی، رشت: فرهنگ ایلیا.
رضایتی کیشه‌خاله، م، فاضلی، ف، یوسفی نصیرمحله، م. 1387. «نمودهای اجتماعی و مردم شناختی در گویش تالشی»، گویش­شناسی، 7: 55- 79.
سلامی، ع. 1388. گنجینة گویش‌شناسی فارس، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
فابرو، ف. 1392. مقدمه­ای بر عصب­شناسی زبان در دوزبانگی، برگردان ا حسابی، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
کالوه، ل. 1379. درآمدی بر زبان­شناسی اجتماعی، ترجمۀ م. پوینده، تهران: نقش‌جهان.
کریمی، ی. 1391. «مطابقه در نظام کُنایی (ارگتیو) زبان­های ایرانی: رقابت واژه­بست و وند»، پژوهش‌های زبانشناسی، 4 (2): 1- 18.
کلباسی، ا. 1367. «ارگاتیو در زبان‌ها و گویش‌های ایرانی»، زبانشناسی، (5) 2(پیاپی10): 70- 87.
مدرسی، ی. 1387. درآمدی بر جامعه‌شناسی زبان، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
منشی­زاده، م، خانبابازاده، ک. 1393. «خطاهای نحوی تالشی­زبان­ها در کاربرد زبان فارسی»، پژوهش‌نامۀ آموزش زبان فارسی به غیرفارسی­زبانان، (3)1(پیاپی6): 117- 135.
میرزاپور، ف. 1390. بررسی پدیدۀ دوزبانگی در جغرافیای قومی تالش، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه گیلان.
میرزاپور، ف، رضایتی کیشه‌خاله، م، موسوی، س. 1395. «بررسی نگرش­های زبانی در گویش تالشی»، زبان و زبان­شناسی، (12) 23: 99- 129.
نیلی‌پور، ر. 1380. زبان‌شناسی و آسیب‌شناسی زبان، تهران: هرمس.
وارداف، ر. 1393، درآمدی بر جامعه‌شناسی زبان، ترجمة ر امینی، تهران: بوی کاغذ.
یوسفی نصیرمحله، م. 1384. مسائل جامعه‌شناختی گویش تالشی، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه گیلان.
Brown, H. D. 1987.  Principles of Language Learning and Teaching.Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice-Hall, Inc.
Cameron, D. 1998. Performing Gender Identity: Young Mens Talk and the Conteruction of Hetero sexual Masculinty. In coates.
Doughty, C., & Williams, J. 1998. Pedagogical Choices in Focus Onform. In C. Doughty and J. Williams (Eds) Focus on Form in Classroom Second Language Acquisition. Melbourne: Uuiversity of Cambridge Press.
Ellis, R. 1990. Instructed second language Acquisition learning in the classroom c. MA: Blackwell.
ــــــــــــــــ. 1997. Second Language Acquisition. Oxford University Press. Oxford.
Fisiak, J. (ed.) 1985. Contrastive linguistics and the language teacher. Oxford: Pergamon Press.
Grosjean, F. 1982. Life with two languages, An introduction to bilingualism, Cambridge, MA; Harvard University press.
Keshavarz, M., H. 2011. Contrastive analysis and error analysis. Tehran: Rahnama Press.
Lee, W. R. 1968.  Thoughts on contrastive linguistics in the context of foreign language teaching. In J. E. Alatis (ed.), Contrastive linguistics and its pedagogical implications: Monograph series on language ·and linguistics, No. 2 1, pp. 185-1 94. Washington, D. C.: Georgetown University Press.
Oller, J. W., & S. M. Ziahosseiny 1970.  The contrastive analysis hypothesis and spelling errors. Language Learning, Vol. 20, pp. 183-189.
Paul, D. 2011. A Comparative Dialectal Description of IranianTaleshi, A thesis submitted to the University of Manchester for the degree of PhD in the Faculty of Humanities. Vol. 4. pp. 120-130.
Wardhaugh, R. 1970.  The contrastive analysis hypothesis. TESOL Quarterly.
Weinreich, U. 1953.  Language in Contact, The Hague: Mouton.