بازنمایی مفهوم آیندگی در نوشته‌های فارسی‌آموزان خارجی: تحلیلی بر پایۀ رویکرد مفهوم‌محور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد زبان‌شناسی دانشگاه علامه ‌طباطبائی تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری زبان‌شناسی دانشگاه علامه ‌طباطبائی، تهران، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر به بازنمایی مفهوم آیندگی در نوشته‌های فارسی‌آموزان خارجی بر پایۀ مراحل سه‌گانۀ (کاربردشناختی، واژگانی و ساخت‌واژی) رویکرد مفهوم‌محور می‌پردازد. پیکرة این پژوهش 50 متن نگارش فارسی‌آموزان خارجی از کشورهای (چین ـ روسیه ـ عراق ـ ازبکستان ـ سوریه) در سطوح زبانی مقدماتی، میانی و پیشرفته است. فارسی‌آموزان یک ترم تحصیلی در مرکز آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان دانشگاه علامه طباطبائی در نیمسال اول 98-99 به یادگیری زبان فارسی پرداختند. هدف از این پژوهش دستیابی به پاسخ این پرسش است که آیا کاربرد مفهوم آیندگی در نوشته‌های فارسی‌‌آموزان مبتنی‌بر مراحل رویکرد مفهوم‌محور بازنمایی یافته‌است یا خیر. بررسی و تحلیل نوشته‌های فارسی‌آموزان نشان داد که مفهوم آیندگی مطابق مراحل سه‌گانۀ رویکرد مفهوم‌محور در نوشتار فارسی‌آموزان سطوح مقدماتی تا پیشرفته بازنمایی یافته‌است. نتایج نشان داد که فارسی‌آموزان، در مرحلۀ اول (کاربردشناختی) با مفهوم آیندگی آشنایی دارند و از دانش زبان اول خود برای درک و شناخت این مفهوم بهره می‌گیرند. آنها در سطوح زبانی بالاتر با یادگیری بیشتر زبان فارسی، علاوه­بر داشتن مرحلة واژگانی به مرحلة ساخت‌واژی نیز می‌رسند و در بیان مفهوم آیندگی از صورت‌های متعددی نیز استفاده می‌کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


انوری، ح. 1386. دستور زبان فارسی، اصفهان: بیشه.
انوری، ح و احمدی گیوی، ح. 1367. دستور زبان فارسی2. تهران: فاطمی.
دبیرمقدم، م. 1393. زبانشناسی نظری: پیدایش و تکوین دستور زایشی. تهران: سمت.
صحرائی، ر. (1384). «ساختارهای آینده‌نما در زبان‌های انگلیسی‌ و فارسی: یک‌ تحلیل‌ غیرصورت‌گرا»، زبان و زبان‌شناسی. 1(1): 21-34.
صحرائی، ر. (1400). «رویکرد مفهوم‌محور؛ یک رویکرد نقش‌گرا برای تبیین زبان میانی فارسی‌آموزان خارجی»، جشن‌نامۀ استاد محمد ضیاءحسینی (تاج‌الدین و بختیاری). تهران: دانشگاه علامه طباطبائی.
مشکوةالدینی، م. (1386). دستور زبان فارسی: واژگان و پیوندهای ساختی. تهران: سمت.
Bardovi-Harlig, K. 2005. “The future of desire: Lexical futures and modality in L2 English future expressions”. In L. Dekydtspotter. R. A. Sprouse, & A. Liljestrand (Eds.), Proceedings of the 7th generative approaches to second language acquisition conference (GASLA 2004) (pp. 1-12). Somerville, MA: Cascadilla Proceedings Project.
Cooreman, A. & Kilborn, K. 1991. “Functionalist Linguistics: Discourse structure and language processing in second language acquisition”. In T. Huebner & C. A. Ferguson Eds. Cross Currents in Second Language Acquisition and Linguistic Theory (pp. 195-224). Amsterdam, Netherlands: John Benjamins.
Declerck, R., & I. Depraetere 1995. “The double system of tense forms referring to future time in English”. Journal of Semantics. 3 (12): 269-310.
Ellis, N. 2013. “Frequency-based grammar and the acquisition of tense and aspect”. in L2 learning. In R. Salaberry & L. Comajoan (Eds.), Research Design and Methodology in Studies on Second Language Tense and Aspect (pp. 89-117). Berlin: Mouton de Gruyter.
Harun, H., Abdullah, N., Ab Wahab, N., & Zainuddin, N. 2019. Concept Based       Instruction: “Enhancing Grammar Competence in L2 Learners”. RELC Journal2(50): 252-268.
Johnson, M. 1987. The body in the Mind, the Bodilty of Meaning, Reason and Imagination, Chicago University Press.
Kadhim, N. O. A. R. 2015. “On Teaching Future Time to EFL Learners: Problems   and Solutions”. Journals eduction for girls, 9(17): 7-31.
Klein, W., & Dimorth, C. 2009. “Untutored second language acquisition”. In W. C. Ritchie & T. K. Bhatia (Eds.), The New Handbook of Second Language Acquisition (2nd rev. ed., pp. 503-522). Bingley, England: Emerald.
Lakoff, G., & Johnson, M. 1980. Metaphors We Live By. Chicago: University of Chicago Press.
Lee, H. 2012. Concept-based approach to second language teaching and learning: Cognitive lingusitics-inspired instruction of English phrasal verbs. The Pennsylvania State University.
Long, M., & Sato, C. J. 1984. “Methodological issues in interlanguage studies: An interactionist perspective”. In A. Davies, C. Criper, & A. P. R. Howatt (Eds.), Interlanguage (pp. 253-279). Edinburgh, Scotland: Edinburgh University Press.
Van Patten, B., & Jessica W. 2015. Theories in Second Language Acquisition. Routledge: Taylor & Francis Group.
Van Patten, B., & Williams, J. 2014. “One Functional Approach to SLA: The Concept-Oriented Approach Kathleen Bardovi-Harlig”. In Theories in Second Language Acquisition (pp. 66-86). Routledge.
Williams, L., Abraham, L. B., & Negueruela-Azarola, E. 2013. “Using concept-based instruction in the L2 classroom: Perspectives from current and future language teachers. Language Teaching Research”3(17): 3-363.