آموزش واژه به فارسی‌آموزان عرب‏زبان از طریق متون منظوم در مقایسه با متون منثور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه محقق اردبیلی

2 مربی آموزش زبان فارسی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)

3 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

ارتباط عمیق ادبیات با لایه‏های مختلف جوامع و پیوند آن با هویت و میراث فرهنگی، موجب شده‌است از این ابزار نیرومند و جذاب برای گسترش و آموزش زبان نیز بهره بگیرند. در این مقاله به بررسی اثربخشی بهره‏گیری از متون ادبی در آموزش واژه به فارسی‏آموزان عرب‏زبان پرداخته‌ایم. برای این منظور، از فارسی‏آموزان عرب‏زبان دورۀ پیشرفتۀ مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه بین‏المللی امام خمینی (ره) افرادی انتخاب شدند و پیش‏آزمونی با محوریت سنجش دانش واژگانی مربوط به واژه‏های جدید به کار رفته در متون پژوهش، در قالب متون منظوم و برگردان نثر آنها در دو گروه مساوی آزمون و گواه برگزار گردید. پس از آن، پس‏آزمونی برگزار شد. نمرات دو گروه آزمون و گواه در پیش‏آزمون و پس‏آزمون با آزمون تحلیل هم‏وردایی بررسی شد. نتایج تحلیل آماری حاکی است اگرچه فارسی‏آموزان گروه پیش‌آزمون در پاسخ‏گویی به پرسش‏های پس‏آزمون، عملکرد بهتری داشته‏اند، این تفاوت در عملکرد، معنادار نیست و درنتیجه فرضیۀ پژوهش که به کارآمدی و تأثیر بیشتر آموزش واژه به فارسی‏آموزان عرب‏زبان از طریق متون منظوم در مقایسه با متون منثور تأکید دارد، به اثبات نمی‏رسد.

کلیدواژه‌ها


آزادی کناری، ش. 1376. «ملاحظاتی در باب زبان با نگاهی به آموزش زبان فارسی به خارجیان، نامۀ پارسی، (7): 125 -258.
آذری نجف‎آباد، ا. 1362. «روابط زبان و ادبیات»، دانشگاه انقلاب، (24): 46- 48.
برومفیت، ک. 1374. «مهارت‏های خواندن و مطالعۀ ادبیات در زبان خارجی». ترجمۀ س. بابایی. رشد آموزش زبان، (41): 17 -21.
حق‏شناس، ع. 1371. «نظم، نثر و شعر؛ سه گونۀ ادب». مجموعه مقالات دومین کنفرانس زبان‏شناسی نظری و کاربردی، دانشگاه علامه طباطبایی:102-113.
ــــــــــــــــــــــــ.  1370. مقالات ادبی، زبانشناختی. تهران: نیلوفر.
راسخ مهند، م. 1392. درآمدی بر زبان‏شناسی شناختی؛ نظریه‏ها و مفاهیم، تهران: سمت.
رضی، ا. 1391. «کارکردهای تعلیمی ادبیات فارسی»، پژوهشنامۀ ادبیات تعلیمی، (15): 97 -120.
صفوی، ک. 1380.  از زبان‏شناسی به ادبیات، تهران: سورۀ مهر.
ضیاء حسینی، م.  1388. مبانی زبان‏شناسی برای دانشجویان زبان‏شناسی، مترجمی و آموزش زبان، تهران: رهنما.
عزبدفتری، ب. 1390. «جایگاه ادبیات در کلاس‏های آموزش زبان خارجی و چند مفهوم مرتبط». کتاب ماه ادبیات، (55): 87–93.
فالک، ج. 1371. زبان‎شناسی و زبان؛ بررسی مفاهیم بنیادی زبان‏شناسی. ترجمۀ خ. غلامعلی‏زاده، مشهد: آستان قدس.
کارتر، ر. 1381. «زبان و ادب». ترجمۀ ع. امام. نامۀ فرهنگ، (44): 148 -163.
لطافتی، ر. 1387. «ادبیات، بستری مناسب برای آموزش زبان به زبان‏آموز ایرانی». پژوهش زبان‏های خارجی، (46): 101- 115.
مه‏کی، و. ف. 1370. تحلیل روش آموزش زبان. ترجمۀ ح. مریدی، مشهد: آستان قدس.
Abukhattala, I. 2014. Literature in Foreign Language Education Programs: A New Perspective. Advances in Language and Literary Studies, 5(6), 216–227.
Alabi, A. M. 2015. TEACHING VOCABULARY THROUGH POETRY IN AN EFL CLASSROOM. nternational Journal of New Trends in Arts, Sports & science education, 4(4), 22-30.
Antika, R. 2016. Poetry in EFL Classroom. TELL-US JOURNA, 2(2): 20-35.
Aydınoğlu, N. 2013. Integration of Poetry with Vocabulary Teaching. Mediterranean Journal of Educational Research, 14, 274-284.
Babaee, R. & Wan , Y. 2014. Significance of Literature in Foreign Language Teaching. International Education Studies, 7(4), 80-85.
Brumfit, C. j. & Carter, R. A. 1986. Literature and Language Teaching. Oxford : Oxford University Press.
Chalikendy, M. A. 2015. Literature: A Natural Source For Teaching English in ESL/EFL Classrooms. International Journal of Applied Linguistics and English Literature, (6), 224-234.
Collie, J. & S. Slater. 1990. Literature in the Language Classroom: A Resource BookofIdeas and Activities. Cambridge: CUP.
Daskalovska, N. & Dimova, V. 2012. Why Should Literature be Used in The Language Classroom?. Procedia: Social and Behavioral Sciences, 46, 1182-1186.
Hişmanoğlu, M. 2005. Teaching English Through Literature. Journal of Language and Linguistic Studies, 1, 53-66.
Huda, M. E. 2012. Designing materials for the content of Bangladesh: Theories and Realities. Journal of Nazrul University, 1, 1-44.
Khatib, M., Rezaei, R. & Derakhshan, A. 2011. Literature in The EFL/ESL Classroom. English Language Teaching, 4(1), 201-208.
Lasar, G. 1993. Literature and Language Teaching. Cambridge: Cambridge University Press.
Ozen, B. & Mohammadzadeh, B. 2012. Teaching Vocabulary Through Poetry in An EFL Classroom. International Online Journal of Primary Education, 1(1), 58-72.
Parkinson, B. & Reid Thomas, H. 2000. Teaching Literature in a Second Language . Edinburgh: Edinburgh University Press.
Rush, P. 2011. Behind the Lines: Using Poetry in the Language Classroom. retrieved at http://library.nakanishi.ac.jp/kiyou/gaidai(30)/05.pdf on June 10, 2013.
Shazu, R. I. 2014. Use of Literature in Language Teaching and Learning: A Critical Assessment. Journal of Education and Practice, 5(7), 29-35.
Van, T. T. M. 2009. The Relevance of  Literary Analysis to Teaching Literature in the EFL Classroom. Journal of English Teaching Forum, 3, 2-9.