نقدی بر مقالۀ «تأملى در نسخۀ دیوان خاقانى کتابخانۀ مجلس» از سعید مهدوى‌فر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه

چکیده

نسخه­های مختلفی از دیوان خاقانی در دست است. این اثر، تاکنون چندین بار تصحیح شده و تصحیح ضیاء­الدین سجادی، از کارهای شناخته شده­است. نسخۀ اساس سجادی، نسخۀ لندن است. این نسخه، همان­طور که سجادی اشاره کرده‌است، قدیمی‌ترین نسخۀ موجود از دیوان خاقانی است. سعید مهدوی‌فر در مقاله­ای با عنوان «تأمّلى در نسخۀ دیوان خاقانى کتابخانۀ مجلس» به بازتصحیح برخی ابیات این تصحیح پرداخته و ضبط‌های نسخۀ مجلس را ارجح دانسته­است. روش مهدوی‌فر در تصحیح دیوان خاقانی در مقاله، علمی و منتقدانه است. این روش تصحیح، مبتنی­بر چند معیار شناخته­شده همچون اصالت تصویری، اصالت بدیعی و اصل قرینگی است. با وجود روش دقیق و علمی، مؤلف مقاله در انطباق این معیارها با نسخه‌ها دچار برخی لغزش‌ها شده‌است. در این مقاله، سعی بر آن است تا اصالت نسخۀ لندن و ارجحیت ضبط‌های آن در تصحیح سجادی اثبات و نظر مهدوی‌فر در جعلی بودن و اصالت نداشتن این نسخه رد گردد. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

-

نویسنده [English]

  • seif addin abbarin
faculty of persian language and literature, islamic azad university,urmia baranchh. urmia,iran
ابن سینا، ح. 1385. قانون. ترجمة ع شرفکندى. تهران: سروش.
اصغری بایقوت، ی. 1395. «ضرورت توجه به تصحیف در تصحیح اشعار عربی خاقانی». متن­شناسی ادب فارسی. 8 (32): 42-29.         
پارسا، س.1386.«تصحیح دو تصحیف در دیوان خاقانی». نشریة دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه باهنر کرمان. (21): 15-1.
ترکی، م. 1393. «یک ممدوح ناشناختۀ خاقانی و نکته­ای مهم دربارۀ نسخۀ لندن». ادب فارسی. (2): 60-41.         
حاجیان نژاد، ع. 1385. «دیدۀ آهوی دشت». مجلة دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران. 57 (178): 116-97.
خاقانی، ا. 2537. مثنوی تحفه­العراقین. به اهتمام و تصحیح ی. قریب. تهران: امیرکبیر.
ــــــــ.ــــــــ . 1349. منشآت. تصحیح و تحشیه م روشن. تهران: دانشگاه تهران.
ــــــــ.ــــــــ . 1375. دیوان. ویراستة م کزازی. تهران: مرکز.
ــــــــ.ــــــــ . 1382. دیوان. به کوشش و تصحیح ض سجادی. تهران: زوار.
دهخدا، ع. 1377. لغت­نامه. تهران: دانشگاه تهران.
رامندی، هـ و ن چک­نژادیان. 1393. «بازخوانی و تصحیح ابیاتی از قصیدۀ بغدادیۀ خاقانی». بهار ادب. 7 (24): 322-306.
سنایی، م. 1381. دیوان، به­کوشش ب فروزانفر. تهران: آزادمهر.
سیف، ع و م منصوری. 1389. «تصحیح و تحلیل چند تصحیف در شعر خاقانی». گوهر گویا. 4 (1): 46-23.
کزازی، م. 1386. گزارش دشواری­های دیوان خاقانی. تهران: مرکز.
گیتی فروز، ع. 1395. «تأملی در مفهوم دوگروهی و گروه در شعر خاقانی». متن­شناسی ادب فارسی. 8 (32): 98-93  .
مصفّی، ا. 1357. فرهنگ اصطلاحات نجومی. تبریز: مؤسسۀ تاریخ و فرهنگ ایران.
موسوی سبزواری، ع. 1376. تهذیب الاصول. قم: مؤسسۀ المنار.
مهدوی فر، س. 1392. «تأملی در دیوان خاقانی ویراستة میرجلال­الدین کزازی براساس معیارهای نویافته». آینۀ میراث. ضمیمۀ 29: 7-57.
ــــــــ.ــــــــ. . 1391.«تأملی در نسخۀ دیوان خاقانی کتابخانۀ مجلس». پیام بهارستان. 5 (17): 289- 313.
ــــــــ.ــــــــ . 1391«اصالت تصویری مهم­ترین معیار در تصحیح دیوان خاقانی». شعرپژوهی (بوستان ادب). 4 (11): 196-175.