بررسی مؤلفه‌های زبانی شعر کودک در ترانه‌های کودکانه و لالایی‌های تالشی جنوبی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموختة دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه گیلان

2 دانشجوی دورة دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه گیلان

چکیده

ترانه‌های عامیانۀ ویژۀ کودکان بخش مهمی از زندگی فرهنگی جامعه را تشکیل می‌دهد. این ترانه‌ها کارکردهای ایجاد نشاط و آرامش و پرورش و تربیت غیرمستقیم کودکان را  نیز دارد. با بررسی نشانه‌های زبان شعر کودک در عامه‌سروده‌های کودکانه، درجۀ انطباق این اشعار با قواعد شعری و زبانی شعر رسمی مشخص می‌شود و می‌تواند فرضیۀ وجود الگویی نشانه‌ای-زبانی واحد در ساخت شعر کودک در هر دو شکل رسمی و عامیانه را اثبات نماید. بدین­منظور مقالۀ حاضر با رویکرد نشانه‌شناختی برجسته‌ترین نشانه‌های زبانی شعر کودک را در ترانه‌های کودکانه و لالایی‌های تالشی جنوبی بررسی کرده‌است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد عامه‌سروده‌های کودکانۀ تالشی از قواعد شعری و نشانه‌های زبانی شعر کودک رسمی پیروی می‌کند. درجۀ این انطباق در نشانۀ موسیقی بیش از سایر نشانه‌ها و در نشانۀ یکپارچگی معنایی کمتر از دیگر نشانه‌های زبانی دیده ‌شد. نیز نتایج یادشده از لالایی‌ها بیش از ترانه‌ها دریافت گردید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Study of the Linguistic Features of Children's Poetry in Nursery Rhymes and Lullabies of Southern Taleshi

نویسندگان [English]

  • Nasrin Karimpoor 1
  • Fereshteh Aliani 2
1 PhD graduate in Persian Language and Literature, University of Guilan.
2 PhD candidate in Persian Language and Literature, University of Guilan
چکیده [English]

Extended abstract
 
1- Introduction
Children’s songs are a small yet considerable part of folk songs. They are considered as a subcategory of children’s poetry. The importance of linguistic features in children’s poetry in composition or in better transmitting concepts and messages towards very young audience makes it necessary to know the series of these signs. The structural study, linguistic features, literary-artistic exclusivity and value of children’s special songs and their theme and content analysis, in addition to cultural knowledge and anthropological information, provide a linguistic and semiotic understanding of children’s mind and language structure. In the light of such a research, the more detailed linguistic-literary aspects of folk-songs and also the simpler structures of speakers’ mental creation are also shown.
 
2- Theoretical framework
The language of children’s poetry has some classified signs of adult poetry but the used sign systems in the composition and structure of children songs and poetry does not have substantive differences with adult poetry’s structure in general. Therefore, semiotic approaches of poetry and linguistic studies are also applied to the studies of linguistic sign system and songs and children’s native poems’ structure. The present study is based on these approaches. Such a research could prove the hypothesis of singular linguistic-semiotic pattern in the structure of children’s poetry in both formal and folk forms.
 
 
3- Methodology
The present study was coducted with library and field method and with descriptive-analytic approach. To gather the data of the study, in addition to the field research, the collected song series were also used.
 
4- Results & Discussion
In the present study, children songs and native lullabies of southern Taleshi were gathered and documented with the aim of studying linguistic structure of children songs, forms of using the most prominent linguistic features of children’s poetry, the adaptation level of native songs with poetic and linguistic principles of formal poetry and receiving structural and linguistic differences and similarities between formal children poetry and native children songs. Accordingly, the four features of musical elements, image action, environmentalism, and meaning integrity in these songs are studied and matched.
 
5- Conclusions & Suggestions
The results of this study indicate that children folk-songs in Taleshi follow poetic principles and linguistic signs of formal children poetry. The level of this conformity in musical features is seen more than other signs and in meaning integrity lower than other lingual features

کلیدواژه‌ها [English]

  • Poetry Semiology
  • Children Songs
  • Lullaby
  • Southern Talesh
آذرمکان، ح و م، نجاتی. 1393. «وزن شعر کودک: عروضی- هجایی یا تکیه­ای- هجایی»، ادب پژوهی، (30): 116-101.
احمدپناهی، م. 1383.ترانهوترانه‌سراییدرایران. تهران: سروش.
ایگلتون، ت .1386. پیش‌درآمدی بر نظریه ادبی. ترجمۀ ع مخبر. تهران: مرکز.
پناهی‌سمنانی، م. 1368. ترانه­های ملی ایران. تهران: مؤلف.
پورداوود، ا. 1380. یسنا. تهران: اساطیر.
پورنعمت، م. 1392. «ترانه‌های نوازش کودک، نازآواهای مادران و زنان». بهار ادب. 6 (2): 110-93.
جلالی، م. 1389. «اوزان عروضی در شعر کودک». کتاب ماه ادبیات کودک و نوجوان. (159): 82-79.
ـــــــــــــــــ.1390. «آهنگ تکرار در شعر کودک فارسی و عربی». کتاب ماه کودک و نوجوان. (171): 71-78.
جلالی پنداری، ی، و ص، پاک‌ضمیر. 1390. «ساختار روایت در لالایی‌های ایرانی». مطالعات ادبیات کودک شیراز. 2 (2): 20-1.
حسن‌لی، کاووس .1382. «لالایی‌های مخملین». زبان و ادبیات فارسی سیستان و بلوچستان. (1): 61-80.
حق‌شناس، ع و همکاران. 1388. «شعر کودکانه؛ پیدایش زیبایی‌شناسی کلامی در کودکان». پژوهش‌های ادبی. 6 (23): 108-89.
رسولی، س­ج .1392. «انواع ترانه‌های کودکانه». مطالعات ادبیات کودک شیراز، 4 (2): 82-53.
رضایتی کیشه‌خاله، م. 1370. توصیف گویش تالشی، پایان­نامة کارشناسی ارشد، زبان و ادبیات فارسی، به راهنمایی ت. وحیدیان کامیار، دانشگاه شهید چمران اهواز.
ــــــــــــــــ 1384. «تأملی دیگر در فهلویات شیخ صفی‌الدین اردبیلی». گویش‌شناسی. (4): 146-128.
رهنمایی، م. 1380. «تالش، تالش است». تحقیقات تالش، 1 (1): 97-93.
دری، ن و همکاران . 1393. «پیوند وزن و محتوا در شعر مصطفی رحماندوست و ناصر کشاورز». نقد ادبی. 7 (27): 156-127.
ذوالفقاری، ح. 1394. «کاربرد ویژگی‌های دوبیتی در بومی­سروده‌های ایرانی». ادب پژوهی. (32): 63-95.
سلاجقه، پ .1387. از این باغ شرقی: نظریه‌های نقد شعر کودک و نوجوان. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
شریف‌نسب، م. 1381. «زبان و تصویرآفرینی در شعر کودک و نوجوان». پژوهشنامۀ ادبیات کودک و نوجوان، (30): 90-78.
صادقی، ع. 1386. «ترانه­های عامیانة کودکان».  فصلنامة فرهنگ مردم ایران. (9): 67-53.
طیب عثمان، م. 1371. راهنمای گردآوری سنت‌های شفاهی. ترجمۀ ع رهبر. تهران: سازمان میراث فرهنگی.
غلامحسین­زاده، غ و ح، نوروزی.1382. «نقش تکرار آوایی در انسجام واژگانی شعر عروضی فارسی»، مجله ادبیات شهید باهنر کرمان، (27): 281-251.
فریدی هفتخوانی، آ. 1389. موسیقی تالشی، رشت: سورۀ مهر.
قزل­ایاغ، ث. 1386. ادبیات کودکان و نوجوانان و ترویج خواندن. تهران: سمت.
کیایی، ح و س، حسن‌شاهی. 1391. «بررسی تطبیقی ساختار و درون­مایۀ لالایی‌های فارسی و عربی»، مطالعات ادبیات کودک شیراز. 3 (2): 114-91.
گیرو، پ. 1380. نشانه­شناسی. ترجمۀ م نبوی. تهران: آگه.
محرمی، ر و همکاران. 1395. «بررسی تأثیر مضامین قرآنی در اشعار کودکانۀ جعفر ابراهیمی»، پژوهش‌های ادبی- قرآنی، 4 (1): 141-130.                                                     
مربیان، ز.1390. بررسی جنبه‌های دراماتیک ترانه‌های عامیانۀ کودکان در ایران، پایان­نامۀ کارشناسی ارشد. به­راهنمایی: ش بزرگمهر. دانشگاه آزاد اسلامی، تهران مرکز.
مدنی، د و م خسرو شکیب. 1388. «نشانه‌شناسی زبان در شعر کودک». ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد، (23): 114-101.
معروف، ی. 1385. العروض العربی البسیط، تهران: سمت.
موزونی ‌دیره، ر. 1392. ترانه‌های کودکانه در ادبیات شفاهی کرمانشاه و سنجش آنها با نمونه‌های همانند فارسی، پایان­نامة کارشناسی ارشد، به­راهنمایی م کزازی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر.
وجدانی، ب. 1387. «لالایی، موسیقی، نقش زن در انتقال فرهنگ شفاهی»، کتاب ماه هنر. (122):104-98.
وحیدیان کامیار، ت. 1370. حرف­های تازه در ادب فارسی، اهواز: جهاد دانشگاهی.
Huch.charlotte.1997. childrens literature in the elementary school. m cGraw. Hill.
Laughlin MC,B. 1984. Second-language Acquisition in childhood, Hillsdale, New jersey: L.E.A. Publishers, New  
Jefferson, Ann. 1989. Russian formalism in modern literary theory; A. 12. Jefferson & D.Robey(eds.) 2nd ed. London: Bastford Lth.
Miller, E. 2003. Verbal Play and Language Learning Accessible at http:// ccat. Sas upenn. Edu/ emiller/ Amiga- article. Html.