The Need for Critical Edition of Muqaddimat al-Adab

Document Type : Original Article

Authors

1 PhD student in Persian Language and Literature. Imam Khomeini International University, Ghazvin

2 Associate Professor in Persian Language and Literature, Imam Khomeini International University, Ghazvin

Abstract

Despite the reputation and importance of Zamakhshari's Muqaddimat al-Adab, one of the oldest extant Arabic-Persian Dictionaries and a rich source of Persian equivalents of Arabic terms, it has not received considerable attention from scholars. The reason is probably the lack of a meticulous authentic edition of this book. Therefore, the two existing editions of this dictionary need to be emended to remove errors and defects.This paper aims to provide a critical edition of Muqaddimat al-Adab, and at the same time, focuses on a series of critical notes of the two editions of the book; notable among them are the following: Lack of a detailed introduction of the author and lexicographical method; insufficient description of the manuscripts; no editorial methodology for editing the manuscripts; no reference to the manuscript variants; incorrect recording of entries and their equivalents as a result of misreading the inscription; false etymological explanations; and irregularities within the Arabic and Persian indexes.Finally, with the new discovery of some authoritative and rare ancient manuscripts, a comprehensive critical edition of Muqaddimat al-Adab is essential.
 
 
 

Keywords


ابن‌خلکان، ش. بی‌تا. وفیات الأعیان و انباء أبناء الزمان، تحقیق احسان عباس، لبنان: دارالثقافه.
ابن‌فارس، ا. 1404ق. معجم مقاییس‌اللغه، تحقیق ع. م. هارون، قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
ابن‌منظور. 1992م. لسان العرب، ‌بیروت:دار الاحیاء التراث الاسلامی.
ادیب کرمینی، ح. 1385. تکمله­الاصناف، به‌کوشش ع. رواقی با همکاری ز. عظیمی، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
اسدی طوسی. 1897م. کتاب لغت فرس، به‌کوشش پ. هرن، گتنگن، مطبع دیتریخ.
ـــــــــــــــــــــ. 1365. لغت فرس «لغت دری»، به‌کوشش ف. مجتبایی و ع. ا‌. صادقی، تهران: خوارزمی.
باسورث، ک. ا. 1371. سلسله‌های اسلامی، ترجمۀ ف. بدره‌ای، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی.
بغدادی، ا. 1951م. هدیه العارفین، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
بیهقی، ا. 1366. تاج المصادر، به­کوشش هـ. عالم­زاده، تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
تاج ‌الاسامی. 1367. تهذیب ‌الأسماء، به‌کوشش ع. ا. ابراهیمی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
تفلیسی، ا. 1350 - 1351ش. قانون ادب، به‌کوشش غ. طاهر، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
جمال‌الدین اصفهانی. 1320. دیوان کامل استاد جمال‌الدین اصفهانی، به‌کوشش ح. وحید دستگردی، تهران: ابن‌سینا.
حسن‌دوست، محمد، 1393. فرهنگ ریشه‌شناختی زبان فارسی، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
زمخشری، م. 1342-1343. پیشرو ادب یا مقدمه­الأدب، تصحیح م. ک. امام، تهران: دانشگاه تهران.
ــــــــــــــــــــ. 1386. مقدمه­الأدب (فاکسیمیله)، تصحیح ای جی وتزشتاین، با مقدمۀ م. محقق، تهران: دانشگاه تهران و مؤسسۀ مطالعات اسلامی دانشگاه مک گیل.
ــــــــــــــــــــ.  مقدمه­الأدب، دست‌نویس کتابخانۀ ملک، شمارۀ 3056.
ــــــــــــــــــــ. مقدمه­الأدب، دست‌نویس کتابخانۀ مجلس، شمارۀ 9106.
زنجی سجزی، م. 1364. مهذب ‌الاسماء فی مرتب الحروف و الاشیاء، تهران: علمی و فرهنگی.
زوزنی، ا. 1374. کتاب المصادر، به­کوشش ت. بینش، تهران: البرز.
ستوده، م. 1346. «پیشرو ادب یا مقدمه­‌الادب، القسم الأول و هو قسم الأسماء»، راهنمای کتاب، 10 (4): 381- 389.
قرشی، ج. 1397. الصّراح من الصّحاح، به­کوشش م. ح. حیدریان، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
مدبّری. م. [به‌کوشش]. 1370. شرح احوال و اشعار شاعران بی‌دیوان در قرن‌های 3-4-5 هجری قمری، تهران: پانوس.
صادقی، ع.ا. 1391. تحقیق در کتاب المصادر بُستی، تهران: آیینۀ میراث.
فرّخی سیستانی. 1349. دیوان، به‌کوشش م. دبیرسیاقی، تهران: زوار.
فیروزآبادی، م. ی. 1415ق. القاموس المحیط، بیروت: دار الکتب العلمیه.
محقق، م. 1386. مقدمۀ مقدمه­الأدب (فاکسیمیله)، تصحیح ای جی وتزشتاین، تهران: دانشگاه تهران و مؤسسۀ مطالعات اسلامی دانشگاه مک گیل.
مسعود سعد سلمان، دیوان. 1390. به­کوشش م. مهیار، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی.
منزوی، ع. ‌ن. 1337. «فرهنگ‌های عربی به فارسی»، در مقدمۀ لغت­نامۀ دهخدا، تهران: چاپخانۀ دولتی ایران.
میدانی، ا. ا. م. 1354. فهرست الفبائی لغات و ترکیبات فارسی السامی فی الاسامی، به‌کوشش م. دبیرسیاقی، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
میدانی، ا. س. ا. 1382. الاسمی فی الاسماء، به‌کوشش ج. امیری نجف‌آبادی، تهران: اسوه.
ناصرخسرو قبادیانی. 1357. دیوان، به‌کوشش م. مینوی و م. محقّق، تهران: دانشگاه تهران.
یاقوت حموی الرومی. 1993م. معجم الادبا، تحقیق ا. عباس، بیروت: دار الغرب الاسلامیه.