سبزعلیپور, جهاندوست. (1396). تأملی بر جاینامشناسی منطقة تاتزبان شاهرود خلخال. زبان فارسی و گویش های ایرانی, 2(1), 163-184. doi: 10.22124/plid.2017.2480
جهاندوست سبزعلیپور. "تأملی بر جاینامشناسی منطقة تاتزبان شاهرود خلخال". زبان فارسی و گویش های ایرانی, 2, 1, 1396, 163-184. doi: 10.22124/plid.2017.2480
سبزعلیپور, جهاندوست. (1396). 'تأملی بر جاینامشناسی منطقة تاتزبان شاهرود خلخال', زبان فارسی و گویش های ایرانی, 2(1), pp. 163-184. doi: 10.22124/plid.2017.2480
سبزعلیپور, جهاندوست. تأملی بر جاینامشناسی منطقة تاتزبان شاهرود خلخال. زبان فارسی و گویش های ایرانی, 1396; 2(1): 163-184. doi: 10.22124/plid.2017.2480
دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران
چکیده
جاینامشناسی یا بررسی نامهای جغرافیایی، از زیرشاخههای زبانشناسی است که اصول و قواعد خاصی دارد. این علم در ایران در دهههای اخیر رواج یافته، اما هنوز جایگاه خود را پیدا نکردهاست. جاینامها در گـویشهای ایرانی کمتر از زبان فارسی بررسی شدهاست. تاتی عنوانی کلی از گویش‌های ایرانی است که در نواحی مختلف ایران و خارج از ایران رواج دارد و به دو دستة شمالی و جنوبی تقسیم می‌شود. بررسی جاینامهای تاتی به شناخت بیشتر این گویش‌ها کمک می‌کند. هدف این مقاله ضمن طرح مسائل کلی در جاینامشناسی ایرانی، انواع جاینامهای منطقة تاتزبان شاهرود خلخال، با تمرکز بیشتر بر روستای «درو» dərav مطالعه شده و ویژگی‌های زبانی آنها بررسی شدهاست.
Toponymy or the study of geographical names is one of the linguistic fields that follow specific Principles. This type of study became prevalent in the current decades; however it was not in focus, yet. Toponymy has been investigated in Iranian dialects less than Persian. Tāti is one of the northwestern Iranian languages which is spoken in Iran and outside the Iran’s borders and it has two branches, i.e., southern and northern. The study of toponymy in Tāti can help us to better understand the dialects of this language. Throughout this paper, while discussing the general issues in Iranian toponymy, the types of geographical names in Khalkhāl's Tāti spesker regions – with more focus on the Dərav village- was studied and their linguistic features have been investigated.
کلیدواژه‌ها [English]
Tāti language, Toponymy, Deravi dialect, Tāti of khalkhāl
آلیانی، م. 1390. بررسی کلانجاینامهای استان گیلان، پایاننامۀ کارشناسی ارشد فرهنگ و زبانهای باستانی، دانشگاه بوعلی سینای همدان.
ابوالقاسمی، م. 1389. ریشهشناسی (اتیمولوژی)، تهران: ققنوس.
احدیان، م. و ر بختیاری. 1388. «درآمدی بر جاینامشناسی ایران»، جستارهای ادبی، 42 (165): 181- 199.
افشار، ا. 1368. زبان فارسی در آذربایجان، بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار یزدی: تهران.
ـــــــــــــــــــ .1382. پژوهشی در نام شهرهای ایران، تهران: روزنه.
بختیاری، ر. 1388. «ملاحظاتی بر فرهنگ ریشهشناختی زبان فارسی»، زبانشناسی، 19 (38): 126-133.
ـــــــــــــــــــ . 1390، «ریشهشناسی عامیانة جاینامهای ایران (جعل تاریخ و هویت)»، زبانپژوهی، 3 (5): 25-49.
بازن، م. 1385. تالش منطقه‌ای قومی در شمال ایران، ترجمة م. ا. فرشچیان، مشهد: آستان قدس.
ترقی اوغاز، ح. 1381. «نقد کتاب مبانی توپونیمی و نگاهی به توپونیمیهای ایران»، زبانشناسی، 17 (2): 137-145.
توکلی مقدم، ح. 1375. وجه تسمیة شهرهای ایران، تهران: میعاد.
چگنی، ع. 1387. فرهنگنامة تطبیقی نامهای قدیم و جدید مکانهای جغرافیایی ایران و نواحی مجاور، مشهد: آستان قدس.
حدود العالم من المشرق الی المغرب. 1362. اهتمام م. ستوده، تهران: طهوری.
حسندوست، م. 1393. فرهنگ ریشهشناختی زبان فارسی، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
ـــــــــــــــــــ . 1389. فرهنگ تطبیقی - موضوعی زبان‌ها و گویش‌های ایرانی نو، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
رفاهی علمداری، ف. 1380. مبانی توپونیمی و نگاهی به توپونیمیهای ایران، تهران: سازمان نقشه‌برداری کشور.
رضایتی کیشه‌خاله، م. و ش ملیحی لُمر. 1395. «بررسی جاینامهای بخش اسالم شهرستان تالش»، پژوهش‌های زبانشناسی تطبیقی، (11): 97-114.
سبزعلیپور، ج. 1387. «نشانههای تالشی در مناطق تاتزبان خلخال»، ادبپژوهی، 4 (13): 109-130.
ـــــــــــــــــــ .1391. فرهنگ تاتی، رشت: فرهنگ ایلیا.
شارق، س. 1385. بررسی تاریخی، زبانشناختی نام شهرها و مکانهای کهن استان فارس، پایاننامۀ کارشناسی ارشد فرهنگ و زبانهای باستانی، دانشگاه بوعلی سینای همدان.
صادقی، ع. [زیر نظر] 1392. فرهنگ جامع زبان فارسی، تهران: آثار.
صفا، ذ. 1373. تاریخ ادبیات ایران، تلخیص م. ترابی، خلاصۀ ج3، بخش1و2، تهران: فردوس.
قدکساز، م. 1375. وجه تسمیۀ شهرهای ایران، تهران: گلگشت.
کسروی، ا. 1387. مجموعۀ زبان پاک، آذری یا زبان باستان آذربایگان، نامهای شهرها و دیههای ایران، به کوشش ع. علیزاده، تهران: فردوس.
ابتدای صفحه